BİZ NASIL BİR ŞEHİR İSTİYORUZ?

Fotoğraf : Özbilen Keskin

1. Tüm okulların fiziki koşullarının engelsiz hale getirilerek, okula gidemeyen engelli kalmamasını istiyoruz.
2. Tüm planlama çalışmalarında ve gerçekleşen uygulamaların planlara uygunluğu konusunda engellilerin dikkate alınması için, engellilerin her alanda yönetime dahil olduğu bir sistem istiyoruz.
3. Tüm uygulamalarda fırsat eşitliği istiyoruz.
4. Yaşlılar, hastalar, engelliler, geçici engelliler ve hamileler için, yayaların kullandığı kaldırımların zorlanmadan inip çıkılabilecek yükseklikte ve geniş olmasını, arnavut kaldırımı olmamasını, kaldırımlarda ağaç dalı, tabela, çukur olmamasını, kaldırımların engelsiz kalabilmesi için düzenli bakımlarının yapılmasını istiyoruz.
5. Kaldırımlarda arabaların park etmesini engellemek için, görme engellilerin hareketini engelleyen mantarlar yerine, bunu sağlayacak denetleme mekanizmalarının olmasını istiyoruz.
6. Kaldırımların bittiği ve yolun başladığı yerlerde görme engelli bireyler için, kabarık izler olmasını istiyoruz.
7. Şehirdeki tüm mazgal demirlerinin, tekerlekli sandalyenin ve görme engellilerin bastonlarının rahat kullanımı için hem enine hem boyuna olmasını istiyoruz.
8. Tekerlekli sandalye, yürüteç (walker) gibi araçlarla hareket eden kişiler için yaya yollarında, basamak, merdiven olan yerlerde bu araçların hareket edebileceği eğimde rampalar olmasını, bu rampaların kenarlarında tutunmak amacı ile trabzanlar bulunmasını istiyoruz.
9. İster sokak gibi dış mekanlarda, ister herkese açık iç mekanlarda, merdiven ve basamakların, yürüyebilen ortopedik engellilerin çıkabileceği yükseklikte ve eğimde olmasını, tüm basamak ve merdivenlerin kenarında tutunmak için trabzan bulunmasını istiyoruz.
10. Kat bulunan her binada engellilerin kullanabileceği asansörler bulunmasını istiyoruz.
11. Asansör ya da yürüyen merdiven olmayan yerlerde, tekerlekli sandalye kullanan engellilerin üst katlara çıkabilmesi için gerekli mekanizmaların (lift vb.) binalarda bulunmasını istiyoruz.
12. Asansör, “lift” ve yürüyen merdiven gibi, teknik donanım gerektiren araçların alt ve üst geçitlerde, binalarda bulunmasını yeterli bulmuyoruz, bu mekanizmaların düzenli olarak bakım ve onarımının yapılmasını, her zaman çalışır durumda olmasını istiyoruz.
13. Tüm havuzlarda engellilerin girişi için havuz lift donanımı olmasını istiyoruz.
14. Sinema, tiyatro, sergi ve konser salonları gibi sanat ve kültür izleme mekanlarının, engellilerin de yararlanabileceği biçimde düzenlenmesini istiyoruz.
15. Halka açık park ve açık alanların, engellilerin de kullanabileceği şekilde düzenlenmesini istiyoruz. Engellileri tecrit etmeye yönelik, sadece engellilere özel park ve açık alanların yapılmasını reddediyoruz ve kınıyoruz.
16. Belediyelere ait, otobüs, tren gibi toplu taşım araçlarını engellilerin kullanması için lift sistemi olmasını, durakların sesli belirtilmesini, tekerlekli sandalyenin durması için belirlenmiş yerler ve engellilere öncelikle verilmesi için koltuklar bulunmasını istiyoruz. Sadece engellilerin kullanacağı toplu taşım araçlarını, engellileri tecrit eden zihniyetin ürünü olarak görüyor, reddediyoruz, kınıyoruz.
17. Şehirlerin kabartma haritalarının olmasını istiyoruz.
18. Engellilerin kullandığı engelli plakalı araçların park edebilmesi için tüm otoparklarda özel park yeri bulunmasını, park yerlerinin olmadığı durumlarda, trafiği engellemediği sürece, engelli araçlarının her yere park edebilmesine izin verilmesini istiyoruz.
19. Halka hizmet sunan her yerde, verilen hizmetten yararlanılması konusunda engellilere öncelik verilmesini istiyoruz.
20. Başta belediyeler olmak üzere, halka hizmet veren tüm kurum ve kuruluşların personeline engelliler konusunda eğitim vermesini, engellilerin hizmet aldıkları kişilerin yeterli bilgi ve bilince sahip olmasını istiyoruz.
21. Toplu taşım ulaşım araçlarını kullanamayacak durumda olan engellilerin, evlerinden çıktıklarında ulaşım ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla belediye yönetimi altında engelsiz ulaşım merkezleri olmasını, ulaşım ihtiyacındaki engellilerin taleplerinin bu merkezler aracılığı ile karşılanmasını istiyoruz.
22. Şehirdeki tüm otel ve misafirhanelerde, en az bir odanın engelli müşterilere uygun şekilde düzenlenmesini, ayrıca bu mekanların tüm hizmetlerinden engellilerin de yararlanabilmesi için fiziki koşullarının engellilere uygun hale getirilmesini istiyoruz.
23. Hem sokaklarda, hem de iç mekanlarda engelli tuvaletlerinin bulunmasını istiyoruz.
24. Engelliler için uygulamaya konan tüm hizmetlerin bir denetleme mekanizması ile denetlenerek, sürekliliğinin sağlanmasını istiyoruz.

Şule Tüzül, Engelsiz Yaşam Derneği

sule.tuzul@isbank.net.tr

(Bu yazı 12 Haziran 2009 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Ankara ekinde yayınlamıştır.)