2006 yılında Ankara’da kurulan Şizofreni Dernekleri Federasyonu çeşitli alanlarda çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalardan ilki Şizofreni Toplum Önderleri eğitim çalışmalarıdır. Daha sonra Her Yüzde Bir Mutluluk sergisinde hastaların resimleri sanatseverlerle buluşmuştur. Aynı zamanda yönetmenliğini Aylin Eren ve Çağdaş Kaya’nın yaptığı ve sekiz şizofreni hastasının yaşamından kesitlere yer verilen Biz Siz Onlar filmi izleyicilerle buluştu. Diğer bir etkinlik olarak Gerçekler Maskelenmesin başlığıyla düzenlenen ve şizofreni hastalarının katıldığı öykü yarışması da büyük ilgi gördü.
Şu günlerde Şizofreni Dernekleri Federasyonu, şizofreni hastalarının toplumla bütünleşerek çalışma hayatına adım atabilecekleri çok önemli ve anlamlı bir projeye imza atıyor: Mavi At Kültür Yaşam Ortamı.
Şizofreni hastalarının çalışacakları bu ortamın isminin öyküsünü Doç. Dr. Haldun Soygür şöyle anlatıyor: Yetmişli yılların başında İtalya’da büyük akıl hastanelerinin kapatılmasını ve toplum içinde tedavi anlayışını amaçlayan bir hareket başlatılmıştı.
1971’de Trieste’deki akıl hastanesinde 1200 hasta “yatıyor”du. İtalyan sağlık sisteminde o dönemde gerçekleştirilen reformla birlikte, ruh sağlığı bütçesinin % 94’ü toplum odaklı merkezlerin kurulmasına, sağlık ve sosyal hizmetlerin entegre edilmesine ayrıldı.
Bu dönüşümün sonrasında, hastaların iş edinme oranlarında artış, işlevselliklerinde yükselme ve suç oranlarında azalma gözlendi.
1974 yılına gelindiğinde ise, hastanenin kilitli kapıları açıldı ve hastaların diledikleri zaman dışarı çıkmalarına fırsat verildi. Hastane yıkıldı ve hastane çalışanları ile halk el ele vererek iki buçuk metre yüksekliğinde, ahşaptan mavi bir at yaparak hastanenin girişine yerleştirdiler.
Geçmişte hastane faaliyetteyken hastane çalışanlarından başka hiç kimsenin dışarı çıkma hakkı olmadığı kurumdan çıkmasına izin verilen tek canlı çamaşırhaneden kirli çamaşırları dışarı götüren bir attı.
Köklü değişiklikle birlikte bu at bir bakıma özgürlüğün ve toplumdan kopmamanın bir sembolü haline geliyordu.
Mavi At Kafe’de bir şizofreni hastasıyla sohbet ederek şizofreniyle ilgili deneyimlerini içten bir şekilde dinlediğinizde bilgilerinizi gözden geçirme olanağı elde edebilirsiniz. Aslında onların belki de hayal kırıklıklarıyla başlayan şizofreni öykülerinin içinde hayal gücüne, azim ve en çok da umuda yer verdiklerini görebilirsiniz. Yaşam karşısındaki duruşlarından etkilenip yazdıkları kitapları okumak ya da yaptıkları resimleri daha yakından görmek de isteyebilirsiniz. Onlar dans ediyorlar, onlar oyun sahneliyorlar ve resim yapıyorlar. Onlar çalışıyorlar. O zaman sorabilirsiniz: Bizden farklı oldukları yönler neler? Bu noktada şizofreni tanımına ihtiyaç duyulabilir.
Şizofreni; insanın duygu, düşünce ve davranışlarını etkileyen bir beyin hastalığıdır. Düzenli ilaç kullanımı, psikoterapiler ve aile desteğiyle yaşanan zor dönemler aşılabilir. Bu noktada şizofreni hastasının ve yakınlarının kendileriyle ve hastalıkla barışarak yaşamlarına devam etmeleri çok önemlidir. Hastalıkla barışabilmek için toplumdaki damgalamanın önüne geçmek gerekmektedir. Şizofreni hastalarının çalıştığı bu kafeye sizler geldikçe ve burada soluk aldıkça damgalamanın önüne geçilebilir. Çünkü Mavi At bizi özgür düşüncelerin ve özgür düşlerin ülkesine götürecektir. Mavi At 5 Haziran’da açılacak. Açılışından sonra sergilerin, dinletilerin de yapılabileceği mekânın adresi: Mareşal Fevzi Çakmak Caddesi 31/8 Beşevler
Yasemin Şenyurt
yaseminsenyurt@gmail.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder